Lokalne nazwy terenowe

Staryj Przistanek – potoczne określenie istniejącego jeszcze w latach 60. XX w. przystanku autobusowego na Szpicyj. Przystanek ten istniał wcześniej (był starszy) niż znajdujący się obecnie przystanek na Wygyłnku w Smolarni – stąd pochodzenie nazwy.

Stawy – pola i łąki położone na południowy zachód od leśniczówki mieszczącej się przy DW 414 w Chrzelicach. Dawniej w miejscu tym znajdował się Czarny Staw (der schwarze Teich) – stąd pochodzenie nazwy.

Suteł Drōga – droga leśna nr 35 znajdująca się w leśnictwie Chrzelice. Nazwa pochodzi od metody zastosowanego do jej budowy podłoża – tj. sypano na nią piasek. W lokalnej mowie śląskiej słowo suć oznacza sypać. Obecnie określeniem tym nazywane są również inne leśne drogi, których podłoże było budowane tą metodą.

Szczeleczōnka – odcinek drogi leśnej nr 5 biorący swój początek od miejsca, w którym Smolełrzōnka łączy się z DW 414. Dalej droga ta prowadzi przez Kopalinę aż do Strzeleczek – stąd nazwa.

Szejściodrōg – skrzyżowanie dróg leśnych położone 750 m na północny wschód od remizy Ochotniczej Straży Pożarnej w Smolarni, na granicy oddziałów leśnych nr 161 i 162 leśnictwa Smolarnia. W miejscu tym schodzą się drogi z sześciu kierunków: północy i południa, północnego wschodu i południowego zachodu oraz północnego zachodu i południowego wschodu – stąd pochodzenie nazwy.

Szicen (Szisen?) linia – fragment alei dębów czerwonych rosnących na wschód od leśniczówki w Serwitucie, w miejscu, gdzie jeszcze w latach 90. XX w. funkcjonowała szkółka leśna. Informator, od którego pozyskano informacje o tej nazwie, nie był do końca pewny, czy powinna ona brzmieć Szicen Linia czy też Szisen Linia. W pierwszym przypadku człon nazwy Szicen pochodziłby od niemieckiego słowa schützen (pl. chronić), a rosnące tam drzewa miały niejako stanowić ochronę dla znajdujących się w szkółce leśnej sadzonek. W drugim przypadku człon nazwy Szisen pochodzi od niemieckiego słowa schießen (pl. strzelać) – co miałoby oznaczać, iż znajdujące się tam drzewa rosną w linii prostej jak strzała¹.

Szosa (Szoseja) – potoczne określenie DW 414. Nazwa wywodzi się z języka francuskiego od słowa chaussée (pl. szosa). Inna znana nazwa to Tersztrasa, która swoim nazewnictwem nawiązuje do okresu, w którym droga ta była asfaltowana. W języku niemieckim Teer to smoła (teeren – smołować), co oznacza, że droga ta była smołowana, tj. asfaltowana.

Szpica – wyjazd z wioski z drogi powiatowej nr 1207 O na DW 414 w kierunku Drōgi Niemodlinsky. Skrzyżowanie tych dwóch dróg z lotu ptaka tworzy kształt wierzchołka (niem. Spitze) – stąd pochodzenie nazwy.

Szrejgōwa – 3,5-kilometrowy odcinek drogi leśnej znajdującej się 1,5 km na północny wschód od leśniczówki w Serwitucie. Na mapach droga ta biegnie pod skosem (niem. schräg) – stąd pochodzenie nazwy. W terminologii miejscowych leśników droga ta znana jest również pod polską nazwą Skośna. Dawniej Szrejgōwa wyznaczała granicę pomiędzy Głogóweckim Lasem Serwitutowym (Grełfski Lasał) wchodzącym w skład dóbr głogóweckich, a lasami położonymi po wschodniej stronie tej drogi należącymi do ówczesnego Nadleśnictwa Chrzelice. Stąd też wywodzi się inna nazwa drogi – Graniczneł i Graniczōwka.

Uszki – spory obszar pól znajdujący się na południe i południowy zachód od Serwitutu. Z nazwą tą można się już spotkać w dokumentach z 1722 r. gdzie obszar ten wzmiankowany jest, jako auf Luschkowo (na Uszkach) oraz w dokumentach z 1758 r. – Luschkÿ. Pochodzenie nazwy nie jest do końca znane. Prawdopodobnie słowo to wywodzi się z języka staropolskiego lub czeskiego i oznacza las łęgowy (czes. Lužný les) czy też łęg (czes. luh) – tj. bagienny i podmokły teren występujący w zasięgu wód powodziowych. Na przestrzeni setek lat pierwotna nazwa Luschkÿ została najprawdopodobniej zniekształcona poprzez zanik w wymowie spółgłoski „L”, co w ostateczności doprowadziło do powstania funkcjonującej do dnia dzisiejszego nazwy Uszki. Co ciekawe, poza zmianą jej pisowni nastąpiło również swego rodzaju przesunięcie terytorialne związane z umiejscowieniem Uszkōw. Obecnie nazwą tą opisywane są również zabudowania znajdujące się na wschodniej odnodze ul. Opolskiej o numerach: 42, 44, 46, 48 i 50, które oddalone są od pierwotnie rozumianych Uszkōw (opisanego wyżej obszaru pól) o niecałe 0,5 km na zachód.

Wajmucki (przi Wajmuckach) – określenie fragmentu oddziału leśnego nr 170 w leśnictwie Smolarnia i przecinającej go drogi o nazwie Szrejgōwa. Nazwa pochodzi od znajdującego się w tej części lasu drzewostanu nasiennego sosny wejmutki.

Wildaker – obszar leśny znajdujący się przy Racławski Lejsie ciągnący się od Wrotōw w kierunku północnym do Serwitutu. W miejscu tym znajdowały się kiedyś pola należące do miejscowych gospodarzy lub też – zdaniem innych – do ludzi, którzy pracowali w lesie. W wolnym tłumaczeniu z języka niemieckiego Wildaker oznacza dzikie pole – stąd pochodzenie nazwy.

Witkoweł Ścieżka – ścieżka leśna położona na północny wschód od ostatnich zabudowań (wysuniętych najbardziej na wschód) znajdujących się na dzisiejszej ul. Pachów. Nazwa pochodzi najprawdopodobniej od imienia Vincent – tj. jednego z mieszkańców tamtejszych zabudowań.

Wrota – brama do Racławsk(i)ygo Lasa zlokalizowana przy drodze prowadzącej z Racławiczek do Serwitutu. Nazwa pochodzi od znajdującej się kiedyś w tym miejscu bramy (wrót), przez którą można było wjechać do lasu.

Wygōn – obecnie obszar leśny położony po zachodniej stronie DW 414 przylegający do Miler Wejgu. Dawniej w miejscu tym pośród drzew rosła trawa i znajdowały się tu niewielkie pastwiska, na których wypasano bydło. Nazwa pochodzi z języka niemieckiego i oznacza Weg zur Viehweide, tj. drogę na pastwisko.

Zielōneł Drōga – droga leśna w Racławski Lejsie prowadząca w kierunku znajdującego się tam domku myśliwskiego. Nazwa pochodzi najprawdopodobniej od wyglądu drogi, porośniętej trawą, prowadzącej fragmentami wśród rosnących tuż przy drodze drzew, których korony tworzyły coś na kształt tunelu. Na niemieckich mapach Messtischblatt droga ta występuje pod nazwą Kleine Allee (pl. Mała Aleja).

Zula – niewielki zbiornik wodny znajdujący się na południowym krańcu Szicen Liniy. Pochodzenie nazwy jest nieznane.